Hoe herken je een adder? Het verschil tussen adders en ringslangen

Als je in de bergen gaat wandelen, heb je een kans om slangen tegen te komen. De kans is het grootst om de onschuldige ringslang tegen te komen. Maar ook kun je de giftige adder tegen het lijf lopen. De adder is de enige inheemse slangensoort in Europa die giftig is. Het is voor een ongetraind oog niet zo eenvoudig om het verschil te zien tussen de onschuldige ringslang en de gevaarlijkere adder. In dit blog vertel ik je graag de verschillen.

Meer ringslangen

In Europa zijn er meer ringslangen dan adders. De kans dat je een ringslang tegen het lijf loopt, is dan ook veel groter dan een adder. Het uit elkaar halen van deze slangensoorten is veel moeilijker dan je zou verwachten. En er doen een heleboel fabels de ronde over hoe je de slangen uit elkaar kunt houden. Dit heeft een heleboel onschuldige ringslangen het leven gekost. (Ook het doden van adders is trouwens zinloos en schadelijk voor de natuur.) Een aantal tips om de slangen uit elkaar te houden.

Het verschil zit in de ogen

Het belangrijkste verschil tussen de ringslang en de adder is de vorm van hun pupil: adders hebben pupillen die lijken op die van een kat, als een verticale lijn die het oog doorkruist. Ringslangen hebben daarentegen perfect ronde pupillen. Als je de ogen kunt zien, geeft dit verschil absoluut uitsluitsel.

Maat van de schubben

Ringslangen hebben grotere schubben dan adders. Vooral op het lichaam hebben adders veel kleinere schubben.

Kortere staart

Tenslotte hebben ringslangen een lange staart, terwijl die van adders kort is.

Driehoekige kop geeft geen uitsluitsel

Alhoewel adders altijd een driehoekige kop hebben en ringslangen meestal een ovale kop, biedt dit niet voldoende uitsluitsel. Want ringslangen hebben soms ook een driehoekige kop.

Niet snel aanvallen

Adders zijn schuwe dieren die de mens niet zomaar zullen aanvallen. Alleen als hij in het nauw gedreven wordt, zal de slang tot aanval overgaan. Met een paar voorzorgsmaatregelen kun je een slangenbeet bijna altijd vermijden. Draag hoge en stevige schoenen en benader slangen niet. Veel slangenbeten ontstaan als je per ongeluk op het dier gaat staan, of als mensen het dier proberen op te pakken. Bedenk: niet iedereen heet Freek Vonk.

Wat te doen bij een adderbeet:

Bedenk dat veel adders bij een eerste beet geen gif injecteren. Dit gif is voor de slangen een kostbaar bezit dat ze gebruiken om prooidieren te vangen. Als ze bijten om een ander dier of een mens af te schrikken, gebruiken ze vaak geen of weinig gif. Maar bedenk: bij een adderbeet moet je altijd naar het ziekenhuis. De wond van een adderbeet heeft 2 ronde gaatjes, veroorzaakt door de giftanden.

• Noteer het tijdstip van de adderbeet
• Ontsmet de wond met neutrale zeep en daarna eventueel een ontsmettingsmiddel
• Verwijder alles wat de huid rond het gebeten lichaamsdeel kan afknellen (het lichaamsdeel zal opzwellen)
• Houd het aangetaste lichaamsdeel zo stil en laag mogelijk
• Blijf kalm en ga naar het ziekenhuis.

Wat je niet moet doen bij een adderbeet:

• Probeer het gif niet op te zuigen
• Maak vooral geen tourniquet rond de beet
• Verspil geen tijd met een AspiVenin, dat ineffectief zal blijken.

Zeer nuttige dieren

In veel landen zijn adders en ringslangen beschermd. Dat is niet voor niets. Deze extreem nuttige dieren hebben te maken met veel slechte vooroordelen bij veel mensen. De angst voor slangen zit er goed in, dat terwijl de Europese slangen zelden tot aanval over gaan en altijd het hazenpad zullen kiezen. En daarbij geldt dat de meest voorkomende slangen, de ringslang, sowieso compleet onschuldig zijn. Als je een slang tegenkomt, loop er met een boog omheen, en vooral dood de slang niet. De natuur heeft ze meer dan nodig.