Hoe bereken je de duur van een bergwandeling?

Als je de bergen intrekt voor een wandeling, is het handig om te weten hoe lang je ongeveer onderweg zult zijn. Doordat je in de bergen te maken hebt met hoogteverschillen, kun je niet dezelfde wandelsnelheid per uur aanhouden als op vlak terrein. Toch kun je een redelijke inschatting maken van de duur van de wandeltocht.

De klim is de bepalende factor

Op vlak terrein loop je ongeveer 4 tot 5 kilometer per uur als je stevig doorwandelt. Maar in bergachtig terrein is dit niet relevant. Het steile terrein vereist een andere maatstaf: het aantal hoogtemeters dat je per uur stijgt. Als richtlijn wordt vaak gerekend met 300 meter stijgen per uur. Stel dus dat een berghut 900 meter hoger dan je huidige positie ligt, dan ben je, bij een gemiddeld tempo, waarschijnlijk zo’n 3 uur wandelen (zonder pauzes) onderweg.

Een vlak stuk in de bergen?

Als je eerst door een vlak dal moet, bereken je de snelheid over het vlakke stuk. Maar houd er rekening mee dat je in de bergen eerder 4 dan 5 kilometer per uur zult afleggen. Op een bergpad loop je nu eenmaal langzamer dan op een pad in vlak terrein.

Puur naar de stijging kijken

Ikzelf bereken mijn wandeltijd in de Alpen vaak door puur naar de stijging van de route te kijken, zonder rekening te houden met het vlakke terrein. In minder steile gebieden is het echter verstandig om dit wel te doen. De berekening is dan vrij eenvoudig: stel dat je met een snelheid van 4 kilometer per uur wandelt en 300 meter per uur stijgt, dan kost een wandeling van 8 kilometer met 300 meter stijging je, heel eenvoudig gezegd, 2 uur voor de lengte en 1 uur voor het klimmen, dus in totaal 3 uur. Omdat je tijdens het klimmen ook afstand aflegt, ben je dus iets minder dan 3 uur onderweg.

Stelregel: een gemiddelde bergwandelaar klimt met ongeveer 300 meter per uur omhoog.

Sneller of langzamer

Die 300 meter per uur is een standaardwaarde voor een gemiddelde bergwandelaar. Geoefende wandelaars kunnen veel sneller lopen. Ben je echter moe, weinig getraind, heb je weinig ervaring, is het weer slecht, of is het pad slecht begaanbaar, dan kan het ook langzamer gaan. Hou hier rekening mee tijden je tochtenplanning.

Tijden in boekjes en op borden

Natuurlijk hoef je niet altijd zelf te berekenen hoe lang je over iets doet. Langs wandelpaden staan vaak bordjes en in wandelboekjes worden ook tijdsaanduidingen gegeven. In berggebieden worden hier vaak gemiddelde tijden voor gegeven. De enige manier om erachter te komen of jij even snel loopt als de tijden die ze aangeven, is door het zelf te testen: houd je eigen tijden bij en vergelijk deze met de aangegeven tijden over verschillende wandelingen.
In de praktijk wordt er in boekjes en op borden uitgegaan van fitte en normaal lopende wandelaars. Bij langere en uitdagende wandelingen wordt ervan uitgegaan dat de wandelaars een goed tempo kunnen aanhouden.

Test jezelf

Voordat je aan lange wandelingen begint, is het verstandig om jezelf te testen op kortere routes of eerst jezelf te trainen en te kijken of je de aangegeven tijden gemakkelijk haalt. Als dit maar net lukt, moet je niet meteen de langste routes gaan proberen, omdat je dan weinig speling overhoudt.