De grootste risico's tijdens een bergwandeling (en wat je eraan kunt doen!)

De bergen zijn even mooie als (bij vlagen) verraderlijke plekken. Een bergwandeling is dan ook niet iets wat je onvoorbereid zou moeten ondernemen. Want ga maar na; de meeste dingen die de bergen zo majestueus en aantrekkelijk maken, zijn ook de redenen die het onherbergzaam en gevaarlijk maken. Het is ver van de bewoonde wereld in de vrije natuur, je kunt er wilde dieren tegenkomen en je komt op grotere hoogtes dan je gewoon bent. Daarom geven we je in dit blog de meest voorkomende risico’s én de manieren waarop je daar het beste mee kunt omgaan!

1. Overschatting van je eigen bergwandelskills/onderschatting van het terrein

Zomaar uit het niets kilometers omhoog (én omlaag) lopen is niet iets wat je zomaar doet. Ook als je gewend bent om lange wandelingen te maken, dan nog vergt bergop en -af lopen iets anders van je lichaam. Zorg er dan ook voor dat je in goede conditie bent en bereid bent om te gaan wandelen in ruig terrein. Paden zijn namelijk niet altijd even netjes aangelegd; je bent niet voor niets in de vrije natuur! Bouw je uithoudingsvermogen op en oefen met het dragen van een rugzak met het nodige gewicht. Ook bedoelen Alpenbewoners wat anders met een pittige of stevige wandeling dan dat wij laaglanders dat doen. Kijk daarom ook goed op de kaarten, pittige tochten worden vaak anders aangegeven (meestal stippels of strepen).

Wil je weten hoe je fit aan je wandelvakantie in de bergen begint? Lees dan hier onze tips om je wandelconditie op te bouwen!

2. Zorg voor de juiste uitrusting

Het onherbergzame van het Alpenland vergt ook iets anders van je kleding, schoeisel en rugzak. Zorg daarom voor wandelschoenen die geschikt zijn voor bergterrein, kleding in lagen om je aan te passen aan veranderende weersomstandigheden, een rugzak met voldoende water, snacks, een kaart, een kompas, een zaklamp, een EHBO-kit en een mobiele telefoon voor noodgevallen.

Rogier schreef eerder al een blog over alles wat je in je rugzak wilt hebben tijdens een bergwandeling. Ben je daarnaast nog op zoek naar nieuwe wandelschoenen? Hier vind je alles wat je wilt weten over het uitzoeken van de beste bergschoen!

3. Weet waar je aan begint: bereid je goed voor op je bergwandeling

En die voorbereiding bestaat uit meerdere aspecten:

• Controleer altijd de weersvoorspellingen voordat je vertrekt en zoek informatie over de route die je van plan bent te nemen. Zorg ervoor dat de weersomstandigheden geschikt zijn voor wandelen. Check niet alleen op potentiële hoosbuien, maar ook op (extreme) hitte. Zowel uitdroging als onderkoeling zijn grote risico’s als je in de bergen wandelt.
• Informeer anderen over je plannen. Wees duidelijk over de geplande tocht, en plan B. Spreek ook met mensen af na hoeveel tijd ze aan de bel moeten gaan trekken.
• Leer kaartlezen en het gebruik van een kompas. Ken de route die je wilt volgen en maak jezelf vertrouwd met de oriëntatiepunten onderweg. Het hebben van een gedetailleerde kaart en een kompas kan van onschatbare waarde zijn als het zicht slecht is. Een telefoon is ook altijd een goed hulpmiddel, maar vertrouw daar niet alleen op. Een batterij kan namelijk leeglopen!
• Zorg voor genoeg water. Dit is zowel water dat je meeneemt, als mogelijkheden om onderweg water te filteren. Dit is zeker de investering waard als je vaak langere wandelingen maakt. En kom je zonder vocht te zitten, doe dan niet zoals deze wandelaars… Wat ze op zich wél goed deden, was dat ze de telefoonnummers van hulpdiensten paraat hadden!

4. Voorkom blessures en blijf op de paden

Blijf altijd op de gemarkeerde paden en volg de aanwijzingen. Ga niet buiten je ervaringsniveau en neem geen onnodige risico’s. Wees voorzichtig bij het oversteken van beekjes of het beklimmen van rotsachtige hellingen. Houd rekening met je eigen grenzen en wees bereid om om te keren als de omstandigheden te gevaarlijk worden. Zo zorg je ervoor dat je jezelf niet blesseert onderweg. Want een verstuikte enkel op 1.500 meter hoogte is echt een probleem van een andere orde dan als je ergens in de polder bent. En neem dus ook een EHBO-kit mee!

5. Weet hoe je moet omgaan met de hoogte

Als je in hooggebergte wandelt, moet je bewust zijn van de symptomen van hoogteziekte. Dit kan onder andere hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en vermoeidheid omvatten. Neem de tijd om te acclimatiseren en drink voldoende water. Een ander aandachtspunt is hoogtevrees. Misschien ben je er al van bewust dat je dit hebt, misschien kom je er onderweg achter. Maar blijf altijd rustig onderweg of bereid je op voorhand goed voor.

Heb je hoogtevrees, maar wil je je daar niet door laten weerhouden? Lees dan hier onze tips voor bergwandelaars met hoogtevrees.

6. Je komt (wilde) dieren tegen onderweg

Vaak zal dit niet voorkomen, maar het is toch goed om hier bewust mee om te gaan. Wilde dieren blijven meestal bij mensen uit de buurt, zeker als je een beetje lawaai maakt (praten met je wandelpartner, of een liedje zingen als je alleen bent valt daar bijvoorbeeld ook al onder). Kom je local wildlife tegen, blijf dan vooral rustig. Ga niet schreeuwen, maak jezelf zo groot mogelijk en loop achterwaarts weg.

Maar ook niet-wilde dieren, zoals schapenhonden, kunnen een risico vormen. Daarom schreef Rogier deze blog over hoe je het beste met schapenhonden om kunt gaan.